Alles ‘elektrisch’ is het adagium nu de energie transitie ‘van het gas af’ speelt. Toch zijn er meer betaalbare, en ook duurzame oplossingen. Zo is de samenwerkingscombi zonneboilers en pelletcvketels voor huiswarmte en tapwater ondergewaardeerd. Juist voor bestaande huizen met radiatoren -hoge temperatuurverwarming- een heel verantwoorde en makkelijke warmteopwekking. En aantrekkelijk omdat het de onafhankelijkheid op lange termijn waarborgt. Daartoe ontwikkelde het Italiaanse familiebedrijf Laminox als een van de weinigen een compacte Termoboiler pelletcvketel (biomassaketel) die de gas cv-ketel volledig vervangt.
Alle functies van huisverwarming en tapwatervoorziening. Dus een volwaardige combiketel, maar dan op houtpellets.
Doordat een pelletcvketel alleen brandt als er warmtevraag is, is er -anders dan bij gas- sprake van een opstart- of ontstekingstijd. Bij huisverwarming als zodanig onbelangrijk, ,maar voor het douchen niet handig, want 3 minuten onder de koude douche is slecht voor het ochtendhumeur. Daarom koos Laminox bij de Termoboiler voor een geïntegreerd, ingebouwd vat met altijd een warmwatervoorraad om die opstarttijd te overbruggen. Er is dus geen extern tapwatervat of boiler nodig.
De gas cv-ketel, aan de muur, er uit, en de Termoboiler, op de grond, er in. Deze pelletcvketel meet (BxDxH) 850x650x1425 mm. Het omruilen is veelal een klus van een dag, inclusief het rookkanaal. Rookkanalen van pelletkachels onderscheiden zich van houtkachels door een kleinere diameter van 80 of 100 mm in plaats van 150 mm. De trek is geforceerd door de rookgasfan. Het advies is om voldoende lengte aan te houden en let op douche- en slaapkamerraampjes bij de kap. De Laminox Termoboiler is toereikend om het huis van alle warme water te voorzien.
Een belangrijke tegenwerping kan zijn dat pelletcvketels niet duurzaam zouden zijn. Er is veel discussie over het milieueffect van verbranden van hout, de grondstof van pellets. De energietransitie kent echter veel (nieuwe) elementen die vervuiling niet 100% afstoppen. Denk aan de Li-ion accu’s voor electrische auto’s, waarvan de productie vervuilend is en de recycling beter moet. Gekeurde pelletketels zijn wat betreft uitstoot tot wel 95% schoner dan houtkachels. Dankzij de elektronische aanvoer en gestuurde verbranding gekoppeld aan vakkundige installatie en inregeling. Er komt net als bij aardgas bij pellet verbranden CO2 vrij. Ontegenzeggelijk. De discussie is of dit een versneld natuurlijk proces is en dus niet vervuilend – of juist wel.
Een logische en aantrekkelijke aanvulling op pelletcvketels vormen zonneboilers met buffervat. Zonneboilers zetten zonnewarmte om in warm water. En slaan dat op. Zonneboilers liggen daarom bij voorkeur ook op de zon-zuidzijde van het dak. Afhankelijk van het type vat is het water alleen voor de tapwatervoorziening, maar veel bepaalde vaten helpen ook mee het huis warm te maken. Zonneboilers zijn echter veel minder bekend en bemind dan stroompanelen. Maar qua efficiëntie scoren ze veel beter. Per vierkante meter vaak schaars dakoppervlak is de energieproductie royaal 2 keer zo hoog. Een voorbeeld: vier vlakplaatcollectoren (10 m² leveren ca. 3400 kWh aan warmwater en 13 zonnepanelen (22 m²) leveren ca. 3400 kWh aan stroom. Vacuümbuis zonnecollectoren met meer oppervlak hebben een nog hogere opbrengst.
Dat efficiëntie en logica minder tellen, en stroompanelen veel populairder zijn, komt door het huidige systeem van saldering van stroom opgewekt door stroompanelen. Daardoor hoef je de opgewekte kW’s niet te bufferen, maar lever je alles wat je niet direct gebruikt aan het eindeloze stroomnet. Er wordt aan het eind van het jaar geplust en gemind en vervolgens afgerekend. Ook al is de zonneboiler meer dan twee zo efficiënt, daar valt niet tegenop te produceren. Wat je met de zomerzon aan stroom levert, benut je kunstmatig in de wintermaanden. Dat lukt niet met het warme zonneboilerwater, want de bufferinhoud is beperkt. Vanaf 2023 staat de saldering in de afbouwfase. En dan is het veld gelijkwaardig maar zeer ten nadele van stroompanelen. Want dan lever je weliswaar aan het net, maar voor een paar cent per kW. In dat veld is een zonneboiler winnaar.
Kijk vooruit en neem de zonneboiler heel serieus. Juist en vooral omdat het een goede manier biedt om de zonnewarmte op te slaan. Opslag van stroom in accu’s –wat na 2023 meer zal gebeuren- is vele malen duurder dan opslag van warm water in een buffervat. Een Li-ion thuisaccu kost 700 tot 1000 euro per kWh. Een buffervat van 1000 liter slaat ruim 60 kWh op en kost 30-40 euro per kWh. Is de saldering er af dan zijn de opties: zelf stroom opslaan (wat het net nu afneemt) of voor weinig je buren van stroom voor zien via het net. En wat is er logischer dan warm water voor de verwarmen van huis en tapwater? Zonder transport en omzettingsverliezen.
Cruciaal is het buffervat. Uitgerust met een of meerdere wisselaars voorzien zonneboilers in de zomer in al het tapwater en in de winter ondersteunen ze bij de huisverwarming. In de wintermaanden met minder zon en meer bewolking, maar meer warmtevraag is wel een extra warmtebron nodig. Een Laminox pelletcvketel die warm water tot 80-90°C produceert, is dan een perfecte backup. Aangesloten op het buffervat levert hij pas als de zon het af laat weten waardoor het water in het vat onder een ingestelde minimumtemperatuur is aanbeland. Er wordt op deze manier pelletkorrel onnodig verstookt. Op deze wijze kan 30 tot 40% van de warmwatervoorziening voor huis en sanitair door zonnewarmte worden opgewekt.
Wie van het gas af wil, doet er verstandig aan zich breed te oriënteren en vooruit te kijken. Zeker in bestaande woningen met radiatoren zijn goede alternatieven dan warmtepompen. Zowel de pellet(cv)ketel als de zonneboilers vallen onder de ISDE-subsidieregeling, waardoor een deel van de investering wordt vergoed. Bij pelletketel en pellet cv-kachels varieert dan van € 1250 tot € 1400 en bij zonneboilers van € 1500 tot € 2500. Al gauw een derde van de investeringskosten worden zo vergoed. Deze oplossing verdient dit meer aandacht. Een beproefde, duurzame techniek en goedkope energieopslag.
Meer informatie: www.gasloosstoken.nl of info@gasloosstoken.nl
