Een rookkanaal aanleggen is belangrijk voor het afvoeren van rookgassen. Doorsnede, isolatie en verhouding tot het dak én de omgeving zijn belangrijk.
Bron: Schmidt Schoorsteenwerken
Tot de jaren '70 werden nog veel woningen gebouwd die werden voorzien van een rookkanaal. Daarna kwam hier een kentering in, de komst van de centrale verwarming maakte het rookkanaal sowieso overbodig en men was ook niet meer zo gecharmeerd van een open haard in huis. Die bestond destijds vaak uit een rendementsloze, gebruiksonvriendelijke open haard met een grote, stenen ombouw, die eigenlijk alleen maar in de weg stond in de huiskamer. Hiermee verdween het rookkanaal ook uit beeld, tot de komst van de nieuwe generatie haarden en kachels. Een haard of kachel is weer een pronkstuk geworden in huis en het (laten) inbouwen van een rookkanaal is dan ook weer helemaal van deze tijd.
Heb je een nieuwbouwwoning waarbij je een nieuw rookkanaal wilt plaatsen, dan is het verstandig om na te gaan of er wel of geen vergunning voor nodig is in je situatie. De schoorsteen moet namelijk voldoen aan de voorwaarden zoals vastgesteld in het Bouwbesluit. Ook als er in je woning al een bestaand rookkanaal aanwezig is, dan hoort deze voor gebruik nog wel gecontroleerd te worden door de vakman.
Een rookkanaal heeft als belangrijkste functie het afvoeren van rookgassen. Waar je altijd op moet letten, is dat het gehele rookkanaal de juiste diameter heeft voor het door jou gekozen toestel. Een vakman kan beoordelen of het kanaal nog in goede staat is. Anders biedt de flexibele schoorsteenvoering uitkomst, deze is makkelijk te plaatsen. Als dit niet het geval is kan er een onveilige situatie ontstaan. Twee zaken die je moet weten zijn de lengte van het rookkanaal en de afmetingen van de vuurmond. Open vuur heeft een groter rookkanaal nodig dan gesloten vuur. Er zijn grofweg twee typen rookgasafvoeren: de traditionele, met bakstenen gemetselde schoorstenen en prefab schoorstenen. Gemetselde schoorstenen zien we doorgaans in combinatie met een houthaard. Ze zijn namelijk níet geschikt voor het afvoeren van de vochtige verbrandingslucht die gastoestellen produceren. De andere mogelijkheid om rookgassen af te voeren is het zogenaamde dubbelwandige roestvrijstalen prefab schoorsteensysteem. Hierbij kan gekozen worden voor een halffabricaat of prefabuitvoering. Een halffabricaat is relatief goedkoop in aanschaf is, maar duurder qua montage. De reden is dat een extra brandwerende omkokering noodzakelijk is. Bij de prefab uitvoering is de brandwerende koker al geïntegreerd.
Een slechte trek in het rookkanaal heeft als resultaat dat roet en rook de woonkamer binnenkomen. Ongemakken als muren die niet wit blijven, vervelende geuren in huis en tranende ogen zijn het gevolg, en dan hebben we het alleen nog maar over open haarden die gestookt worden met een vaste brandstof zoals hout. De rookgassen van open gasgestookte haarden hebben echter nog een groter probleem. Bij de verbranding van het gas ontstaan levensgevaarlijke geur- en kleurloze rookgassen (koolstofmonoxide). De oplossing voor dergelijke problemen is een rookgasventilator of ook wel schoorsteenventilator genoemd. Er zijn systemen speciaal voor houtgestookte open haarden, maar ook complete (gekeurde) systemen voor het controleren en regelen van ventilatoren op gasgestookte open haarden. Bij woningen voorzien van mechanische ventilatie is een rookgasventilator zelfs verplicht bij een open gashaard! Kijk voor meer informatie op www.rookgasventilator.nl.
Speciaal voor gesloten gastoestellen zijn er zogenoemde concentrische kanalen ontwikkeld. Hierbij vindt in één kanaal zowel de afvoer van het rookgas plaats, als de toevoer van de verbrandingslucht. In sommige gevallen – wanneer de temperatuur van dit kanaal te hoog wordt – is omkokering noodzakelijk. Bij een open gastoestel komt de verbrandingslucht uit de ruimte waar het toestel geplaatst is. Bij deze toestellen voldoet een normaal, dubbelwandig kanaal. Wanneer voor een (nieuw) verbrandingstoestel een kleinere doorlaat acceptabel is, kan eventueel door het bestaande kanaal een flexibele roestvaststalen voering getrokken worden. Er moet wél voldoende ruimte over blijven om de tussenruimte op te vullen met bijvoorbeeld isolatiekorrels.
Wil je overstappen van gas naar hout of andersom? Dat kan! Let vooral op de materiaalsoort en isolatie van het kanaal in verband met de hittebestendigheid en brandveiligheid. Ook de lekdichtheid is essentieel. Voor hout en gas gelden verschillende voorwaarden voor het kanaal. Vooral de diameter en lengte zijn daarbij richtinggevend.
Optimale omstandigheden zoals veel zuurstof, een hoge temperatuur en het gebruik van een schone brandstof, bevorderen een volledige verbranding. Bij een onvolledige verbranding komen schadelijke stoffen vrij, wat onprettig is voor milieu en omwonenden. Hoe herken je dit? Binnenin het huis zie je dit aan een instabiele vlam, van buiten zie je grijze of zwarte rook uit de schoorsteen. Controleer in dit geval of de verbrandingstemperatuur hoog genoeg is, de luchttoevoer voldoende is, of er genoeg ventilatie is en tenslotte of de installatie juist is. Met het juiste stookgedrag voorkom je uitstoot van vervuilende materialen. De trek van een schoorsteen is goed wanneer de rookgassen snel doorstromen én weinig afkoelen. Trek ontstaat wanneer de lucht die het vuur gepasseerd is, warmer is dan de omringende lucht. Deze warme lucht is lichter dan koude lucht en stijgt dus op. Ook kan trek ontstaan als de wind over de uitmonding van het schoorsteenkanaal waait. Hierdoor ontstaat boven in het kanaal luchtverdunning, waardoor opwaartse zuiging plaatsvindt. Vooral bij harde wind is dit duidelijk merkbaar.
.jpg)
