Eén van de belangrijkste onderdelen in de keuken is de kookplaat. Houd bij je keuze rekening met je eigen kookgewoonten.
Keramisch koken of op inductie zijn enkele moderne mogelijkheden. En ook de wokbrander en grillplaat vormen steeds vaker een geheel met de kookplaat. Gebruikersgemak en technische oplossingen staan centraal.
Gaskookplaten zijn geliefd bij de meeste chef-koks. Ze zijn energiezuinig en de hitte is direct te regelen. Ze zijn geschikt voor alle typen pannen, ook pannen met een minder vlakke bodem. De meeste gaskookplaten zijn voorzien van een elektrische ontsteking en bij de meeste wordt, zodra de vlam per ongeluk uitgaat, de gastoevoer afgesloten. De warmte is doorgaans zeer goed te regelen, waardoor je veel minder kans loopt op aangebrand eten. Nadeel van de gasplaat is dat het schoonmaken voor veel werk kan zorgen. Een trend is dan ook gas-op-glas. De gaskookplaat is dan, net als de keramische en inductiekookplaat, voorzien van een glaskeramische ondergrond. Makkelijk om schoon te maken en niet gevoelig voor het inbranden van etensresten.
Een keramische kookplaat werkt eigenlijk op dezelfde manier als een klassieke elektrische kookplaat. In plaats van de ronde zwarte elektrische platen is deze kookplaat voorzien van een dikke glasplaat waarop in lijnen de kookzones aangegeven zijn. Een gloeispiraal verwarmt de kookplaat. Een belangrijk voordeel van de keramische kookplaat is het gladde oppervlak dat gemakkelijk is schoon te houden. Nadeel is dat de kookplaat relatief langzaam opwarmt en dat de plaat lang heet blijft. Niet alle pannen zijn geschikt voor keramisch koken.
Een inductiekookplaat werkt met een magnetisch veld. Het magnetische veld zorgt voor een zeer snelle verwarming van de pan. Je water kookt sneller en je boter is in recordtempo gesmolten. Omdat de magneet zelf geen warmtebron is, maar de combinatie van de magneet met de pan warmte veroorzaakt, wordt het kookoppervlak nooit zo heet als bij een keramische of gaskookplaat. Etensresten kunnen daarom niet inbranden en een inductiekookplaat koelt ook sneller af. Bijkomend voordeel: als je de pan van het fornuis haalt, stopt het verwarmingsproces. Je kunt dus nooit brand veroorzaken doordat u vergeten bent 'het vuur uit te zetten'. Sommige platen zijn voorzien van een kinderslot, zodat ze niet onbedoeld door jouw kinderen kunnen worden bediend. Voor het koken op een inductiekookplaat dien je speciale pannen te gebruiken.
Keramische en inductie kookplaten verbruiken veel stroom. Denk er dus wel om dat een aparte groep een vereiste is.
De term 'wokken' is inmiddels helemaal ingeburgerd in de Nederlandse keukens. Wokbranders zijn opgebouwd uit meerdere branderringen. De kleine brander in het midden zorgt ervoor dat het onderste deel van de wok wordt verhit. De buitenste ring geeft veel vermogen voor het snel verhitten van de pan. Hoe hoger het vermogen, hoe korter de bereidingstijd. Een echte wokbrander begint eigenlijk pas echt mee te tellen van 4.5 kW. Maakt u zeer geregeld gebruik van de wok? Kies dan voor een wokbrander met 5 tot 6.5 kW.
Heerlijk Japans grillen en bakken. Zonder vet en direct op tafel. Met de draaibare thermostaat regelt u nauwkeurig de benodigde warmte voor vis, vlees, groenten of pannenkoeken. In Japan worden gerechten traditioneel aan tafel op een teppanyaki-grill bereid. Geen moeilijk schoon te maken rooster: je bakt schoon, zonder vet, op een grote rvs-kookplaat. Boter of olie gebruik je alleen voor de smaak; daarmee bespaar je veel calorieën. De teppanyaki wordt ook wel fry-top genoemd.
Kun je niet kiezen? Ga dan voor een combinatiekookplaat. De markt van de inbouwtoestellen speelt hier gretig op in door afzonderlijke elementen aan te bieden. Met deze elementen kun je naar hartenlust combineren en een eigen kookplaat samenstellen: een stevige wokbrander op gas, een keramische kookplaat met twee kookvelden, een teppanyaki-plaat en een inbouwfriteuse. Maak de kookplaat die je nodig hebt.
Het kookvermogen van een individuele kookzone wordt uitgedrukt in Watt, ongeacht of het nu om een gaskookplaat of een elektrische kookplaat gaat. Hoe hoger de capaciteit, hoe krachtiger het vermogen van een kookzone. Een hoog vermogen is handig als je vaak grote hoeveelheden moet koken. Lage vermogens zijn handig als je kleinere hoeveelheden kookt, of als je juist gerechten lang wilt laten sudderen. Grote kookplaten beschikken vaak over extra functionaliteit, zoals bijvoorbeeld een wokbrander met extra hoog vermogen en een brede vlam.
Werken met open vuur geeft altijd risico's. Zorg altijd voor voldoende ventilatie, want vuur verbruikt zuurstof. Zo is bij gaskookplaten een thermokoppel vereist. Deze gasbeveiliging zorgt voor automatische gasafsluiting als de vlam uitgaat. Om het gebruik van kookplaten veiliger te maken bieden steeds meer fabrikanten bovendien voorzieningen zoals kindersloten en panherkenning. Ook restwarmte-aanduiding komt steeds vaker voor. Zo kun je makkelijk zien of een kookzone nog warm is. Een timer zorgt ervoor dat de kookplaat alleen op die tijdstippen gebruikt kan worden als je zelf aanwezig bent.