Een kelder is een goede opties als het om ruimtewinning voor je woning gaat. Maar ga je voor een prefab kelder of juist niet? Lees meer in dit artikel.
Grofweg zijn er twee manieren om ondergronds te bouwen: op de bouwplaats zelf of geprefabriceerd. Een prefabkelder bestaat uit (beton)elementen die in de fabriek zijn gemonteerd tot de gewenste vorm en maat. Deze bak wordt met een vrachtwagen kant-en-klaar aangeleverd en direct in het uitgegraven gat geplaatst. Ook zijn er kelders die in losse elementen naar de bouwplaats worden gebracht en op de bouwplaats ter plekke worden gemonteerd. De vloer wordt pas gestort als de wanden zijn geplaatst en gemonteerd. Deze methode vergt uiteraard meer bouwtijd dan de prefabkelder. Welke methode voor jou het meest geschikt is, kun je het beste bespreken met de architect of aannemer.
Een kelder is het koelste vertrek in huis. Dit komt doordat de keldervloer en kelderwanden meestal in aanraking komen met het grondwater. Als warme lucht met een hogere relatieve vochtigheid de kelder binnenkomt, condenseert deze op de koude delen van de keldervloer en kelderwanden, met als gevolg vocht. Een elektrische ontvochtiger is de enige effectieve methode tegen condensvocht. Dit apparaat brengt de relatieve vochtigheid van de lucht in de kelder omlaag. De lucht condenseert in het apparaat en het vocht wordt in een tank opgevangen. In een kelder is het van belang om te zorgen dat er zo weinig mogelijk (warme) vochtige lucht binnenkomt. Maar hoe kun je je kelder waterdicht maken? Daarom is het aan te raden van de kelder een afgesloten ruimte te maken, door een deur of luik boven de keldertrap aan te brengen. Als vloerverwarming op de begane grond is gepland, wordt geadviseerd dit niet aan te brengen boven het keldergedeelte, of anders de vloer zeer goed te isoleren. De temperatuur in de kelder kan door vloerverwarming toenemen, waardoor condensvorming kan optreden.
Een kelder heeft als grootste voordeel dat het extra ruimte biedt. Deze extra ruimte kan voor meerdere doeleinden gebruikt worden. Zo kan de kelder gebruikt worden als koele berging, wijnkelder, garage, hobbyruimte, of zelfs als sauna. Daarnaast kan hij ook prima dienst doen als extra opslagruimte. En ook niet onbelangrijk: een kelder betekent een zekere meerwaarde wanneer je de woning wilt verkopen. Doordat er de laatste jaren steeds meer vraag naar grotere kelders komt, is hier ook een productiemethode voor ontwikkeld. Deze kunnen op elke gewenste maat gefabriceerd worden. Door het grotere vloeroppervlak van maximaal 40 m² zijn er voor een dergelijke grotere prefabkelder nog meer mogelijkheden. Een voornaam nadeel van een kelder kan het prijskaartje zijn. Er komt namelijk een heleboel kijken bij het aanleggen van een kelder. Zo vraagt een kelder naast de bijkomende bouwmaterialen om extra grondwerken, eventueel een bronbemaling en raamconstructies wanneer je licht in de kelderruimtes wilt.
Het meest gebruikte type kelder is de prefabkelder. Deze bestaat uit (beton)elementen die in de fabriek zijn gemonteerd tot de gewenste vorm en maat. Deze bak wordt met een vrachtwagen kant-en-klaar aangeleverd en direct in het uitgegraven gat geplaatst. Ook zijn er kelders die in losse elementen naar de bouwplaats worden gebracht en op de bouwplaats ter plekke worden gemonteerd. De vloer wordt pas gestort als de wanden zijn geplaatst en gemonteerd. Deze methode vergt uiteraard meer bouwtijd dan de prefabkelder. Er bestaan overigens prefabkelders die uit één stuk gestort worden en geen naden hebben. Hierdoor is lekkage op de naden uitgesloten.
Als alles goed is voorbereid, dan is een prefabkelder eenvoudig en snel te plaatsen. Het is in veel gevallen mogelijk de kelder te plaatsen zonder dat er bemaling nodig is. In dat geval is het echter wel van belang dat de kelder direct na het graven geplaatst wordt om inzakken van het gat te voorkomen. Nadat de kelder geplaatst is, is het niet raadzaam de volledige buitenwand te coaten. Dit kan er namelijk voor zorgen dat de wand volledig uitdroogt, wat tot krimpscheurtjes kan leiden. Hetzelfde probleem kan ontstaan wanneer de kelder aan de buitenkant geïsoleerd wordt. Als het de bedoeling is van de kelder een warm vertrek te maken, kan de kelder het beste uitsluitend aan de binnenkant geïsoleerd worden. Wanneer je stellingskasten wilt plaatsen in de kelder, kun je het beste gebruikmaken van open stellingen. De reden hiervoor is dat achter dichte stellingen veel minder geventileerd kan worden waardoor er eerder condens ontstaat.
Een kelder is doorgaans het koelste vertrek in een huis. Dit komt doordat de vloer en wanden van de kelder meestal in aanraking komen met het grondwater. Doordat de warme lucht met een hogere relatieve vochtigheid van buiten of het woonvertrek toestroomt, condenseert deze op de koudere van de vloeren en wanden in de kelder. Dit heeft vervolgens condens tot gevolg. Het is daarom erg belangrijk zoveel mogelijk te voorkomen dat er warme, vochtige lucht de kelder binnenkomt. Dit kan door van de kelder een afgesloten ruimte te maken. Dit kan door een deur of luik boven de keldertrap te plaatsen. Er moet dan echter wel een elektrische luchtontvochtiger in de kelder geplaatst worden. Dit is namelijk de enige effectieve methode om condens tegen te gaan. Wanneer je vloerverwarming op de begane grond hebt, wordt overigens geadviseerd om boven de kelder zelf geen vloerverwarming aan te brengen of de vloer zeer goed te isoleren. De temperatuur in de kelder neemt door vloerverwarming namelijk erg toe.
Het wel of niet isoleren van kelders hangt af van de functie die de kelder meekrijgt. Voor een opslagkelder geldt dat het isoleren van de kelder niet nodig is. Maar mocht je van je kelder een hobbyruimte of een ander soort leefruimte willen maken, dan is het raadzaam om de kelder wel te isoleren. Het voordeel van een geïsoleerde kelder is dat de ruimte namelijk een stuk behaaglijker wordt en je de stookkosten omlaag brengt. Met isolatie is de wand bovendien afgeschermd tegen weersinvloeden die corrosie kunnen veroorzaken en een verstandig energiebeheer in de weg staan. Ook drainage rondom de kelder helpt bij het voorkomen van vocht-indringing. Wanneer rondom of onder de kelder of fundering een drainagesysteem wordt aangelegd dan is het bouwwerk nog beter tegen indringing van vocht beschermd. De kelderafdichting worden tegen de schuifkrachten van het zand beschermd en het regenwater wordt sneller afgevoerd. Daardoor wordt indringing van vocht bemoeilijkt.
Je denkt al een tijdje over de opslag van je kostbare wijnverzameling. Er zijn natuurlijk perfecte koelsystemen op de markt, maar eigenlijk is er maar één ruimte die van nature geschikt is voor een koele donkere kelderruimte. Goed geventileerd en met de juiste vochtigheidsgraad.
Je wilt niet elke keer (door de regen) naar de sportschool en zou eigenlijk een droom willen verwezenlijken, een eigen sportruimte in huis. Perfect te combineren met een douche en wasruimte.
Voor alle mogelijke denkbare situaties kun je een kelder gebruiken als opslag. De afwerking en eisen aan daglichttoetreding zijn hier wat minder stringent. Later kun je de kelder gemakkelijk aanpassen aan jouw wensen.
Als je je buren aardig vindt maar jouw hobby misschien wat minder aardig overkomt. Een kelder is zonder extra geluidswerende maatregelen perfect te gebruiken om een heleboel herrie te maken!
Je hebt altijd nog plannen om meer thuis te gaan werken, maar je hebt eigenlijk de ruimte niet. Met lichtschachten is daglicht bijna overal mogelijk en komt een kantoor aan huis wel heel dichtbij.
