Verlichting uitzoeken voor de badkamer: kies je voor led, halogeen of een spaarlamp? En wordt het een plafondlamp of praktische wandverlichting?
Als je je badkamer gaat verlichten, benader deze ruimte dan zoals je de andere kamers in je huis ook zou benaderen. Juist in de badkamer is verlichting belangrijk voor de vormgeving. Wat slim is om te beseffen, is dat je je badkamerverlichting op verschillende manieren wilt kunnen gebruiken. Als je je klaarmaakt voor de spiegel, wil je natuurlijk goed licht, om te kunnen zien waar je mee bezig bent. Maar als je een bad neemt, moet de badkamerverlichting ook voor ontspanning kunnen zorgen. Het is daarom verstandig om in ieder geval twee lichtcircuits te gebruiken. Zodat je met de ene schakelaar voor praktisch, helder licht kunt zorgen, en met de ander voor gedimde badkamerverlichting, om heerlijk bij te kunnen ontspannen.
Maar met badkamerverlichting kun je nog meer doen. Met bijvoorbeeld gekleurde lichteffecten wordt de badkamer nog meer een plaats waar ontspanning en verfrissing centraal staan. Kleuren kunnen namelijk motiverend of ontspannend, opwekkend of kalmerend, verwarmend of verkoelend werken. Ook kun je de verlichting laten reageren op muziek die afgespeeld wordt: hiermee wordt je badkamer echt een ruimte waar genot en wellness de boventoon voeren.
Badkamerlampen zijn er in vele soorten, maten, kleuren, materialen en prijsklassen. Welke verlichting je kiest zal uiteraard afhangen van factoren zoals persoonlijke smaak en het budget dat je hebt. Daarnaast kan het zo zijn dat de badkamer in een bepaalde stijl is ingericht en dat je de verlichting daarmee wil laten matchen. De keuze voor een bepaalde soort lamp is ook één waar goed over nagedacht moet worden: kies je bijvoorbeeld voor halogeen- of ledverlichting? Meer over verschillende soorten lampen lees je hier.
Spotjes in de badkamer is een veel gekozen optie. Als je de badkamer wilt verlichten met inbouwspots, zul je een verlaagd plafond moeten maken, waar de badkamerverlichting in wordt geplaatst. Ook kun je kiezen voor een plafondlamp. Het gebruik van spots geeft een ander soort licht dan een plafonnière met spaarlampen erin. Bedenk dus altijd eerst of de lamp als basisverlichting, accentverlichting of gerichte verlichting wordt gebruikt. Indien je spots of plafonnières gaat plaatsen in je badkamer, mogen deze niet recht boven de douche geplaatst worden en alleen maar buiten de douche in de zogenaamde zones 2 of 3. Meer over veiligheid en deze zones lees je verderop in dit artikel.
Naast spots in het plafond kun je spotjes ook op andere plaatsen in de badkamer verwerken, zoals de wand. Wil je het nog iets luxer hebben, dan kun je de spotjes zelfs in de vloer verwerken. Dit kost wel meer tijd en moeite, maar het resultaat kan erg mooi zijn. Het mooiste effect met spotjes kun je realiseren door er een dimmer op te zetten, zodat je de verlichting altijd kunt aanpassen aan jouw stemming en de functie die de verlichting uit dient te voeren. Kies wel de juiste plek uit om spotjes te plaatsen, omdat een spot op de verkeerde plek vervelende en onhandige schaduwen kan veroorzaken.
Het is mogelijk om de verlichting te bevestigen aan de wand van je badkamer. Dit kan met een simpele wandverlichting, maar het kan ook iets luxer, door bijvoorbeeld een hele wand te verlichten met downlighters. Dit is een armatuur dat neerwaarts zijn lichtbundel richt. Als je een spotje of lamp recht boven je douche plaatst, lijkt de ruimte veel kleiner dan hij is. Daarbij creëert dit type verlichting allerlei schaduwen op je lichaam, die het lichaam niet ten goede komen. Veel beter is het, om bijvoorbeeld downlighters te gebruiken. Deze zorgen voor een gloed van licht over je muur, wat juist een gevoel van ruimte geeft. Je kunt de downlighters aan de wand bevestigen, maar ze kunnen ook onopvallend in je plafond worden ingebouwd.
Dan heb je nog de spiegelverlichting. Verlichting bij of van de spiegel moet van voren komen omdat er anders schaduwvorming ontstaat. Dit is onhandig wanneer je bijvoorbeeld make-up aan het aanbrengen bent. Bij spiegelverlichting is de lamp verwerkt in de badkamerspiegel. Meestal wordt dit niet gebruikt als hoofdverlichting, omdat het verder niet genoeg licht geeft.
De verlichting in de badkamer krijgt steeds meer aandacht door de interesse in welness, ontspanning en natuurlijk aandacht voor de energiezuinige en milieubesparende technieken. Trends in badkamerverlichting zijn bijvoorbeeld:
- Het gebruiken van energiezuinige leds die nagenoeg overal in verwerkt kunnen worden, bijvoorbeeld in wandtegels en in vloertegels. Men kan deze zelfs zo instellen dat er een golfbeweging van licht door de badkamer gaat.
- Gekleurde verlichting die in de kraan verwerkt is, zodat wanneer de kraan geopend wordt er blauw of groen water uit komt.
- Met behulp van verlichting en projectieschilden kan men echt de badkamer tot leven brengen.
- In een bad geïntegreerde verlichting die ook dienst kan doen als kleurentherapie. Onderwaterverlichting door middel van ingebouwde spots geeft het water kleur. Maar ook sauna’s, wellnesscabines of stoomcabines kunnen tegenwoordig voorzien worden van kleurentherapie. Uit onderzoek is gebleken dat bepaalde kleuren een positieve werking hebben op lichaam en geest:
Groen - rust en balans
Geel - maakt opgewekt
Rood - stimulerend
Blauw - verkoeling en ontspanning
- Combinatie van verlichting met badkamerventilator; hierbij kan men instellen dat de ventilator direct of met enige vertraging automatisch gaat werken als de verlichting wordt aangedaan en weer direct of met enige vertraging automatisch stopt als de verlichting wordt uitgedaan.
Iets wat je bij je badkamerverlichting nooit moet vergeten, is de veiligheid. Aangezien de badkamer een vochtige plek is, kun je hier niet zomaar elke lamp gebruiken. De badkamer wordt in vier zones ingedeeld, namelijk zone 0 tot en met 4, met betrekking tot eisen die aan verlichting worden gesteld. Op de verpakking van de badkamerverlichting zie je dus of de lamp die je hebt gekozen, geplaatst kan worden in een bepaalde zone. Een lamp die geschikt is voor zone 1, kan ook in zone 3 worden geplaatst. Daarentegen kan een lamp voor zone 3, niet in zone 1 worden geplaatst. Deze lamp is hiervoor dan niet genoeg beschermd. Let hier op en voorkom daarmee ongelukken.
- Zone 0: binnenzijde van het bad of de douchebak, hier is het verstandig om geen verlichting te plaatsen.
- Zone 1: loopt tot 2,25 meter vanaf de grond op de plaats waar het bad of de douchebak staat.
- Zone 2: is de ruimte vanaf 2,25 meter tot aan het plafond en binnen 0,6 meter van het bad of de douchebak.
- Zone 3: is vanaf een afstand van minimaal 0,6 meter van bad of douchebak.
Het betreft veiligheidseisen waaraan de verlichting per zone moet voldoen en die worden aangeduid met een IP-codering, waarbij IP staat voor International Protection. Deze IP-factor bestaat uit een getal van twee cijfers, waarbij het eerste cijfer de mate waarin bepaalde verlichting bestand is tegen stof, water en vaste voorwerpen aangeeft en het tweede cijfer aangeeft hoe waterdicht het verlichtingsproduct is. Voor verlichting in je douchecabine en rondom het bad, is een IP-waarde van in ieder geval IP45 een vereiste. Voor verlichting rondom de wastafel, en vlak bij het bad, is een IP-waarde van IP44 voldoende. Voor de gehele badkamerruimte geldt dat verlichting minimaal IP-factor IP21 moet hebben.
- Heb je maar af en toe licht nodig in bijvoorbeeld een medicijn- of badkamerkastje? Gebruik dan lampjes die op batterijen werken. Ze hebben een sensor, drukknop of werken zoals bij de koelkast: je hebt licht als je het kastje opent zodat je goed kunt vinden wat je nodig hebt. Sluit het kastje en het licht gaat weer uit.
- Vergeet je regelmatig om het licht in de badkamer uit te doen? Dan kunnen sensoren helpen. Die zorgen ervoor dat de lamp uitgaat als je weggaat en weer aan als je er terugkomt. Dat is wel zo energiezuinig. Sluit andere apparaten op dezelfde sensor aan, zoals een ventilator. Dan verspillen ook deze geen energie. Er zijn ook speciale armaturen voor de badkamer waar de sensor al in zit. Draai de lamp in de fitting en klaar!
- Heb je een bad? Dan zijn kleine kaarsjes perfect om je eigen spa mee te creëren. Lamp uit en ontspannen maar. Ook erg leuk als sfeerverlichting: drijvende watervaste ledlampjes.
Meer weten over verschillende soorten verlichting? Lees dan ook de volgende artikelen:
- Hoe maak ik zelf een lichtplan?
- Verlichting in je woonkamer: tips en trucs
- Welke lamp moet je aanschaffen?
- Creëer de ideale werkplek met de juiste keukenverlichting
- Tips voor tuinverlichting
- Tuinverlichting aanleggen
- Ontspannen in de slaapkamer: creëer sfeer met verlichting
- Zorg voor mooie en functionele verlichting in de kinderkamer
